Behandelmogelijkheden bestaan uit
Om jezelf dierenfysiotherpeut te mogen noemen volg je eerst de vierjarige HBO-studie fysiotherapie. Hierna volgt een tweejarige opleiding tot dierenfysiotherapeut. In mijn werk als humaan fysiotherapeut heb ik mezelf gespecialiseerd in echografie. Deze beeldvormende onderzoeksmethode heb ik 5 jaar toegepast binnen de praktijk waar ik destijds werkzaam was. Het percentage fysiotherapiepraktijken dat echografie toepast is de afgelopen jaren sterk gestegen en blijft toenemen. Echter is deze trend nog niet doorgezet naar de dierfysiotherapiepraktijken. Mijn missie is om hier verandering in te brengen.
Wat houdt Echografie precies in?
Bij Echografie worden geluidsgolven door middel van een ultrageluidkop (‘transducer’) het lichaam in gestuurd. Voor een goede geleiding van de geluidsgolven wordt gel aangebracht tussen de transducer en de huid. Het kan zijn dat het dier hiervoor gedeeltelijk geschoren dient te worden. De geluidsgolven worden door de verschillende weefsels in het lichaam deels geabsorbeerd en deels teruggekaatst. Hiermee wordt een beeld gevormd. Deze geluidsgolven zijn niet schadelijk voor mens en dier.
Met echografie kunnen spieren, pezen, ligamenten (banden) en soms zenuwen en bloedvaten in beeld worden gebracht. Hierdoor zijn ze te beoordelen op hun kwaliteit, vorm en functie. Geïrriteerd of gescheurd peesweefsel, gewrichtsontstekingen, kalkvorming en/of spierscheuringen worden hiermee zichtbaar. Door het gebruik van echografie als onderzoeksmethode kan ik veel nauwkeuriger vaststellen wat de omvang en de ernst van de blessure is. Bij acute klachten is er altijd eerst contact met een dierenarts alvorens ik mijn behandeling op start. Een vroegtijdige diagnose kan het verergeren van blessures voorkomen.
In mijn humane werk helpt echografie mij om mijn patiënt te coachen en hen te behoeden voor hun eigen fanatisme en enthousiasme. Te vroeg terugkeren in de sport lijdt vaak tot een terugval of een vertraagd herstel. Het zien van de schade op weefselniveau vergroot bij de patiënt het inzicht in de klacht en zorgt voor meer begrip van het te doorlopen behandeltraject. Ik heb gemerkt dat dit voor diereneigenaren ook geldt. Daarnaast helpt het mij om mijn laserbehandeling veel gerichter toe te passen en de effectiviteit van mijn behandeling tussentijds en achteraf te evalueren. Hierdoor kan ik het behandeltraject nauwkeurig monitoren en zo nodig bijstellen.
Laser staat voor Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation, oftewel monochromatisch coherente lichtgolven. Verschillende onderzoeken tonen aan dat lasertherapie positieve effecten heeft op de genezing van pezen, wonden en ontstekingen. Daarnaast heeft een recent onderzoek uit Amerika aangetoond dat lasertherapie als aanvulling op de fysiotherapeutische behandeling bij sportpaarden met rugpijn het effect van de behandeling versterkt.
Simpel gezegd is lasertherapie niets anders dan het overbrengen van energie door middel van licht. Licht bestaat uit kleine pakketjes energie, fotonen genaamd. Energie is nodig op plaatsen waar het lichaam processen op moet starten of aan de gang moet houden. De fotonen die door de laser worden afgegeven dringen het weefsel binnen en worden geabsorbeerd door de mitochondriën. Dit zijn kleine energie producerende fabriekjes in een cel. De energie van de laser wordt in deze fabriekjes omgezet in ATP. In ATP wordt energie opgeslagen. Je kunt het zien als het betaalmiddel voor alle processen in de cel die energie kosten, zoals celgroei en cel herstel.
Er treden weinig of geen vervelende bijverschijnselen of neveneffecten op. Lasertherapie is echter wel gevaarlijk voor de ogen. Om die reden wordt er altijd een veiligheidsbril opgezet.
Het is belangrijk dat de juiste hoeveelheid energie in het juiste aantal keren wordt overgebracht. Dat verschilt per aandoening. Te weinig energie heeft geen effect, maar ook overdosering geeft niet het gewenste effect. Daarnaast is ook de lichtfrequentie van groot belang. Hiermee kan worden bepaald of de energie op de juiste plek terecht komt. Het kan in acute gevallen, zoals bij peesblessures, nodig zijn om de therapie drie keer per week te herhalen voor een x aantal weken.
Echter is lasertherapie geen op zichzelf staande behandeling en pas ik naast de laserbehandeling altijd andere fysiotherapeutische behandelstrategieën toe. Ieder paard en ieder probleem is immers uniek en dat vereist een behandeling op maat met beweegadviezen gericht op het specifieke probleem en het paard in kwestie.
